ردیابی مبادی و ریشه های پیدایش ویولن آسان نیست امّا بر اساس نگاره‌ها و کنده‌کاریهای اروپایی از حدود سال نهصد میلادی سازهایی شبیه ویلن به چشم می‌خورند که با آرشه نواخته می‌شود. این سازها بطور کلی به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

ربک (Rebec)
فیدل (fiddle)
لیرا دا براچه (lira da braccio)
ویل (Viol)

در سال 1508 اولین انواع ویولنها در هنر ایتالیایی ظاهر شدند امّا نمونه‌های اصلی موجود از این دورۀ سرنوشت ساز ویول‌های ونیزی است. در پایان قرن شانزدهم، لیرا از تمام ویژگیهای ویلن، بجز سیستم سیم‌ها و جعبه گوشی، بهره‌ای داشت، اما ویول به طریقی دیگر تکامل یافت. ویول و لیرا تا اوایل قرن هفدهم در ایتالیا استفاه می‌شدند هر چند ویول در اروپایی شمالی و مخصوصاً انگلستان به عنوان نخستین ساز آرشه‌ای در بخش اعظم بعد نیز باقی ماند.

یک مثال خوب که شامل سازهای خانوادۀ ویولن می‌شود، گنبد کلیسای جامع سارونوا است که توسط

(گادنتسیو فراری- (Gaudenzio Ferrariدر 1835 نقاشی شده است. نخستین ویولن‌های موجود به سال 1664 برمی‌گردند. گر چه در موزه ملی ورشو، ویولن‌های لهستانی وجود دارند که به عنوان سازهای متعلق به حدود 1515 معرفی شده اند.

تقریباً همه کشورهای اروپایی مدعی ابداع ویولن هستند، اما هیچکدام نمی‌توانند با قاطعیت بر تفوق تاریخی ایتالیا در این زمینه غلبه نمایند. خاستگاه همه سازندگان بزرگ شاید تنها با یک استثناء از کرمونا (Cremona) برشیا (Berescia) یا ونیز است.

ویولنیکساز زهی و آرشه ای است. این ساز کوچکترین عضو خانواده ی ویولن است. براینواختن معمولا روی شانه ی چپقرار می گیرد، و با آرشه ای که در دست راستنوازنده است،نواخته می شود.سیم های ویولن از زیر ترین تا بم ترین سیم، بهترتیب زیر کوک می شوند:

می:سیم اول ، لا:سیم دوم ، ر:سیم سوم ، سل:سیم چهارم